გნოლი - ფრინველია ქათმისნაირთა რიგისა. მისი სხეულის საშუალო სიგძეა 35 სმ. მამლის წონა 500 გრამს აღწევს, დედლისა - 350 გრამს.
გნოლი ძალიან ლამაზი შეფერილობის ფრინველია; მისი ზურგი, გვერდები და კისერი ნაცრისფერია, სადაც გაბნეულია შავი, წაბლა და რუხი წინწკლები, გვერდებზე გასდევს წაბლისფერი ვიწრო ზოლები. მკერდი მოთეთროა. მამალს მკერდზე აქვს
ნალისებური ფორმის მუქი წაბლისფერი ლაქა. დედალს ასეთი ლაქა ან საერთოდ არ აქვს ან უფრო მომცრო ზომისაა და ღია შეფერილობის, თეთრ მუცელზე კი წაბლისფერი ლაქები აქვს.
გავრცელებულია ევროპაში, ამიერკავკასიაში, წინა და შუა აზიაში. საქართველოში ბინადრობს, ზამთარში მომთაბარეობს. ცხოვრობს ბუჩქნარით შემოფარგლულ ველ-მინდვრებში, ყანებში და ზეგნებზე, ზღვის დონიდან 2600 მ-მდე. მონოგამური ფრინველია. ბუდეს იკეთებს მიწაზე. მაის-ივნისში დებს 12-15 კვერცხს. კრუხობს 21-26 დღე. იკვებება როგორც მცენარეული (კენკრა, მარცვლოვნები, კვირტები, ყლორტები), ისე ცხოველური საკვებით (მწერები). ქვესახეობებიდან საქართველოში გვხვდება ამიერკავკასიური გნოლი.
დღეს საქართველოში გნოლზე ნადირობა აკრძალულია და მხოლოდ სანადირო მეურნეობებშია შესაძლებელი.
მიუხედავად იმისა რომ გნოლი გამოირჩევა გამრავლების დიდი უნარიანობით, მისი რაოდენობა საქართველოში საგრძნობლად შემცირებულია.
მათი შემცირების მიზეზი მრავალია: სოფლის მეურნეობის სავარგულების გაფართოება და გნოლის საბინადრო ადგილების შემცირება, იმ ყამირების დადაბალი ბუჩქნარების ათვისება, რომელიც გნოლის საბინადრო ადგილები იყო, უზომოდ დიდი რაოდენობით ქიმიური სასუქის შეტანა ნათესებში, დაუნდობელი და გაუკონტროლებელი ბრაკონიერობა.
გნოლი ადრე მრავლად გვხვდებოდა აღმოსავლეთ და სამხრეთ საქართველოს ტერიტორიებზე. განსაკუთრებით -კახეთში, შირაქ-ელდარის ველზე.
დღეს მცირე რაოდენობით გნოლი გვხვდება თრიალეთის ქედზე, მესხეთ ჯავახეთში, კახეთში უდაბნოს ტერიტორიაზე და შირაქ-ელდარის ველზე.
გნოლი-ვიდეომასალა: