ლოსი
ლოსი იგივე ცხენირემი ჩრდილოეთის ნადირია და წააგავს ირემს. იგი წყვილჩლიქოსანი ცხოველია და ირმისებრთა ოჯახს ეკუთვნის. მამრი ლოსის სხეული სიგრძით 3 მეტრს აღწევს, წონა კი- 570 კილოგრამს. მდედრი შედარებით პატარაა. ლოსს საკმაოდ გრძელი ფეხები აქვს, ვიწრო, წვეტიანი ჩლიქები, თავი მოგრძო ფორმის, ხორციანი ზედა ტუჩი, ყელის არეში კანოვანი გამონაზარდი ბეწვით არის დაფარული. მამრის რქები ნიჩბისებური ფორმისაა და გვერდებისაკენაა განშტოებული. მდედრს რქები არ აქვს. ცხენირემის ტანი უხეში ბანლითაა დაფარული. კისრის ზემოთა ნაწილში და მინდაოში ბეწვი გრძელია. ეს ბეწვი ფაფარს გავს. ზამთარში ლოსი მუქ შეფერილობას იღებს და ხდება მუქი მურა. ზაფხულში იგი თითქმის შავია, ფეხები კი თეთრი აქვს. ლოსების გავრცელების არეალია: ევროპა, ჩრდილოეთ ამერიკაა და აზიის ტყის ზონები. ცხოვრობს ტყე-ტუნდრაში, ტყე-ველებზე და ველებზე. საკვებად იყენებს მცენარეულლ საფარს: ხის ყლორტები, ქერქი, ბალახეული, ხავსი, სოკო და სხვა. ისინი დადიან ცალცალკე ან ქმნიან 5-8 სულიან ჯგუფებს. ზოჯერ შეიძლება ჯგუფში 20 სულიც შეგვხვდეს.
აღსანიშნავია, რომ ლოსს დაბადებისთანავე შეუძლია ცურვა. მას ეს უნარი თანდაყოლილი აქვს. ცხენირემს შეუძლია რამოდენიმე კილომეტრი გაცუროს წყალში, ასევე შეუძლია წყალში ექვსი მეტრის სიღრმეზეც ჩასვლა. წყალქვეშ იგი ყვინთავს წყალმცენარეების მოსაპოვებლად, რომელსაც ის საკვებად იყენებს.
ლოსი საკმაოდ ფრთხილი ცხოველია. მისი მხედველობა ძალიან განვითარებულია. მას შეუძლია თავის მობრუნების გარეშე, მხოლოდ თვალების მოძრაობით შეამჩნიოს, რა ხდება მის უკან. ლოსის ყნოსვაც ძალიან განვითარებულია. სპეციალისტთა მტკიცებით, რადგან ცხენირემის ნესტოები ერთმანეთისგან საკმაოდ შორს არის განლაგებული, მას ობიექტის ადგილმდებარეობის განსაზღვრა უზუსტესად შეუძლია. ცხოველს სმენაც არანაკლებად აქვს განვითარებული. ცხენირემს გარშემო ყველა მიმართულებიდან კარგად შეუძლია ბგერების აღქმა. მისთვის პრობლემას არ წარმოადგენს 3 კილომეტრიანი დისტანციიდან ლოსების ხმის გაგონება.
მდედრი სეზონზე შობს 1-2 ნაშიერს. მისი მაკეობა რვა თვემდე გრძელდება. დედა ლოსი საკმაოდ მზრუნველია შვილებთან მიმართებაში. ისინი თავიანთ ხბოებს ყველა შესაძლო მტრისგან იცავენ. მათი მტერი კი შეიძლება იყოს: მგლები, დათვები და ადამიანებიც კი. როცა პატარა ერთი წლის ხდება და ამ დროს დედა სხვა ნაშიერს ელოდება, დედა ლოსი წინას უხეშად იშორებს. ამით იწყება პატარა ლოსის დამოუკიდებელი ცხოვრება.
ლოსებს საკმაოდ დიდი და სუსხიანი ზმთრის გადატანა უწევთ. ჩნდება კითხვა: როგორ ძლებენ ისინი ასეთ მძიმე პირობებში, მაშინ როცა მათი კვების რაციონი მცენარეულია? მათი გამძლეობა, ალბათ, იმით აიხსნება, რომ ისინი ზამთრის დადგომამდე საკვების დიდ მარაგს იღებენ. ცხოველი ყოველდღიურად, საშუალო მაჩვენებლით, 23 კილოგრამ მცენარეულ საფარს ჭამს. იგის დაუზარელი ცხოველია. საკვების მოსაპოვებლალად მას შეუძლია სამი მეტრის სიმაღლიდანაც ჩამოკრიფოს ფოთლები და თუ საჭირო გახდა წყალშიც არ დაიზარებს ჩასვლას. მეტ წილ საკვების მარაგს იგი ოთხგანყოფილებიან კუჭში ამარაგებს და ამით ორგანიზმში ხდება აუცილებელი, მასაზრდოებელი ნივთიერებების, ცხიმების შეთვისება. საკვები მარაგის დაგროვებითა, საკუთარი ტყავის “ქურქად” გამოყენების შესაძლებლობით ზამთრის გადატანისა და შიმშილის დაძლევის პრობლემა მოგვარებულია, თუმცა მას სხვა პრობლემებიც ემუქრება.
მძიმე ზამთრისა და დიდთოვლობის დროს ცხენირემი უმოძრაო ცხოვრებაზე გადადის. ლოსი სუსხიან ზამთარში თავის ტყავის, ქურქის, იმედზეა დამოკიდებული. ცხენირემს თოვლიან ამინდში უჭირს სირბილი, რაც იწვევს მტაცებლისგან (მაგალითად მგელი) მის განადგურებას. ყველაზე დიდ საფრთხეს ამ ცხოველისათვის მაინც ადამიანი წარმოადგენს, რადგან მასზე ნადირობა მხოლოდ მტაცებლის მხრიდან არ ხორციელდება. ბუებრივია ლოსებზე ნადირობს ადამიანებიც, მაგრამ ისინი მხოლოდ ამით არ შემოიფარგლებიან. ადამიანის მხრიდან ამ ცხოველს საფრთხე სხვა მხრივაც ემუქრება, რადგან საკმაოდ ხშირია მძღოლების მხრიდან გზაზე გადმოსული ლოსებზე ავტომობილით შეჯახება.
ლოსები ხშირად გამოდიან გზაზე, რადგან მათ უყვართ გზებზე უსაფრთხო მოძრაობისათვის დაყრილი მარილის ლოკვა. მათი გზაზე გამოჩენა საფრთხეს უქმნის მძღოლებსაც და თავად ცხოველებსაც, რადგან მუქი ფერისა და ბინდის გამო ჭირს გაზე მოძრავი ლოსების დანახვა. ეს კი უბედური შემთხვევის მაღალ პროცენტულ რისკს კიდევ უფრო ზრდის. მასიურ ცხოველთან ავტომობილის შეჯახებამ შეიძლება ძალიან მძიმე შედეგი გამოიწვიოს ადამიანისა და ცხოველის მიმართ.
ლოსი ძვირფასი სარეწაო ცხოველი არის. გამოიყენება მისი ტყავი და ხორცი, სწორედ ეს ძვირფასი ტყავი და ხორცი იწვევს მასზე აქტიურად ნადირობას.