kolxetis erovnuli Parki / კოლხეთის ეროვნული პარკი
kolxetis erovnuli Parki / კოლხეთის ეროვნული პარკი
კოლხეთის ეროვნული პარკი მდებარეობს დასავლეთ საქარათველოში. იგი მოიცავს შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპირო ზოლსა და პალიასტომის ტბის აუზს. პარკი შექმნილია კოლხეთის საერთაშორისო მნიშვნელობის მქონე ჭარბტენიანი ეკოსისტემების დაცვისა და გადარჩენის მიზნით.
კოლხეთის დაბლობი სპარკი
ხობი
სენაკი
ყურე
ლაგუნა
აერთაშორისო ყურადღების ცენტრში პირველად 1996 წელს მოექცა, როდესაც საქართველო საერთაშორისო მნიშვნელობის ჭარბტენიანი, განსაკუთრებით – წყლის ფრინველთა საბინადროდ ვარგისი ტერიტორიების შესახებ არსებულ რამსარის კონვენციას შეუერთდა.
2000 წლიდან კოლხეთის ეროვნულმა პარკმა სრულმასშტაბიანი ფუნქციონირება დაიწყო.
კოლხეთის ეროვნულ პარკი არ არის მონოლითური წარმონაქმნი და ის წყვეტილი ტერიტორიებისგან - უბნებისგან შედგება. პარკი იყოფა ანაკლია-ჭურიის (მდინარეების ჭურიისა და ხობისწყლის ხეობების ზღვისპირა მონაკვეთებს შორის), ნაბადასა (მდინარეების ხობისწყლის და რიონის ხეობების დასავლეთ მონაკვეთებს შორის) და იმნათის (მდინარეების რიონის და სუფსის ხეობების დასავლეთ მონაკვეთებს შორის) ბუნებრივ გეოგრაფიულ უბნებად. ეს ის ადგილებია, სადაც ჭარბტენიანი ეკოსისტემები ყველაზე უკეთ არის შემორჩენილი. ამას გარდა, ეროვნულ პარკში შედის მდინარეების რიონსა და ჭურიის შესართავებს შორის მდებარე ზღვის აკვატორია. ანაკლია-ჭურიის უბნის ფართობი შეადგენს 13 713 ჰექტარს; ნაბადის უბნის სიდიდე 10 697 ჰექტარია, ხოლო იმნათის უბნის – 19 903 ჰექტარი. სულ კოლხეთის ეროვნული პარკის სახმელეთო ფართობის სიდიდე 28 571, ხოლო ზღვის აკვატორიის – 15 742 ჰექტარია. ეროვნული პარკის უბნები ხუთი ადმინისტრაციული რაიონის – ზუგდიდის, ხობის, სენაკის, აბაშის და ლანჩხუთის ტერიტორიაზეა განლაგებული და საქართველოს ორი ისტორიული მხარის – სამეგრელოსა და გურიის ნაწილია.
კოლხეთის ეროვნული პარკის ნამდვილი მშვენებაა პალიასტომის ტბა
პალისტომის ტბა რამდენიმე ათასი წლის წინ შავი ზღვის ყურე იყო. საუკუნეების მანძილზე ზღვის ტალღების მიერ სანაპიროს გასწვრივ გადაადგილებულმა ქვიშის დიუნებმა ლაგუნა ზღვის მარილიან წყალს მოსწყვიტა, ხოლო მდინარე ფიჩორიდან პალიასტომში ჩადინებულმა სუფთა წყალმა ტბა გაამტკნარა და წყლის უხერხემლოებითა და პლანქტონით მდიდარ, სამი მეტრის სიღრმის ბუნებრივ წყალსატევში თევზის მრავალი სახეობისთვის იდეალური საარსებო გარემო შეიქმნა.
კოლხეთის ეროვნული პარკის ფლორა
კოლხეთის ჭაობები, პირველ რიგში, თავის რელიქტური წარმოშობითაა მნიშვნელოვანი. ეს დაბლობი ნაშთია დღემდე შემორჩენილი იმ ტროპიკული და სუბტროპიკული ლანდშაფტისა, დაახლოებით 10 მილიონი წლის წინ, კაინოზოურ ხანაში მთელ ევრაზიის კონტინენტზე უწყვეტ ზოლად რომ იყო გადაჭიმული. კოლხეთს შემორჩა მცენარეები, რომელიც დღეს მხოლოდ შორეული ჩრდილოეთის ტუნდრისა და ტაიგის ჭაობიანი ეკოსისტემებისთვისაა დამახასიათებელი. კოლხეთის დაბლობს სხვა საერთაშორისო მნიშვნელობაც აქვს.
კოლხეთის დაბლობი
კოლხეთის დაბლობის ხსენებისას, პირველ რიგში, ხშირი წვიმები, ჭაობები და პალიასტომის თავზე მოყაპყაპე ფრინველთა გუნდები გვახსენდება. მისი უნიკალურობაც სწორედ ესაა: ეს ჭარბტენიანი ეკოსისტემა მსოფლიო ყურადღების ცენტრში სწორედ ჭაობის მცენარეებისა და წყლის ფრინველთა საბინადროდ ვარგისი ტერიტორიების გამო მოექცა.
კოლხეთის პარკი რელიქტური მცენარეების სამშობლოა, იმ ტროპიკული და სუბტროპიკული ლანდშაფტის ნაშთია, 10 მილიონი ნლის წინ, კაინოზოური ხანაში მთელ ევრაზიის კონტინენტზე უნყვეტ ზოლად რომ იყო გადაჭიმული. ამ ადგილს გამყინვარება არ შეხებია. მსოფლიო მნიშვნელობის მქონე ისპანის, იმნათის, ნაბადასა და ანაკლია-ჭურიის სფაგნუმის ხავსები, თავისზე 25-ჯერ მეტი წყლის შეწოვა რომ შეუძლიათ, ათასწლეულების განმავლობაში აწესრიგებდნენ კოლხეთის ნიადაგს,წ ვიდრე 20-ე საუკუნეში ადამიანები მის განადგურებას დაიწყებდნენ. ეს ჭაობები ევრაზია-აფრიკაში მიგრირებადი და მოზამთრე ფრინველების დასასვენებელი ადგილია შემოდგომასა და გაზაფხულზე. კოლხეთის დაბლობში 194 სახეობის ფრინველი ბინადრობს.
მათი ნახვა ყოველ ფეხის ნაბიჯზე შეიძლება, აქ არა მხოლოდ მობუდარ, შორეულ მოგზაურობაში დაძრულ ფრინველთა უზარმაზარ გუნდებსაც შეხვდებით. ჰაერში მოლივლივე კაკაჩები, ძერები, კირკიტები, მარჯნები, შევარდნები, ძელქორები, თეთრკუდები, ველისა და ბექობის არწივები ზღვის ნაპირს მიუყვებიან. მდინარეების ზღვასთან შესართავებში კი შეიძლება გადამფრენი შაკის თევზზე ნადირობაც ნახოთ.
თუკი ჰალიასტომზე, მდინარე ფიჩორზე ან ქჩერიაზე ნავით მოგზაურობთ, ის ტყის მასივიც კი, რაც დღემდე შემორჩა, სუროებითა და ლიანებით, გაუვალ კედლად აღმართული ბინის ბუჩქნარით, იელით და შქერით სამხრეთამერიკული ჯუნგლების ასოციაციას გიქმნით. გზად დანახული ველური ბინადრები კი ამ ასოციაციას უფრო ამძაფრებენ: მზეს ეფიცხებიან წყლიდან ამოშვერილ ხის მორებზე მოკალათებული ჭაობის კუები და წყლის ანკარა გველები, წყლის პატარა ქათამურები წყალზე ფრთების დგაფუნით იმალებიან ლელიანში, ხიდან ხეზე გადაფრინდებიან დამფრთხალი მტაცებლები და ყანჩები, თქვენს კატერს კი წინ თითქოს თამაშ-თამაშით ლურჯი ალკუნი მიუძღვის.
წყარო მონადირეინფო
ჩამსწორებელი Qartvela™, 19 February 2019 - 10:10 AM.